Што елі-пілі нашыя продкі на пачатку 18-га стагоддзя
Дзякуючы «Прыходна-расходнай кнізе Магілёва за верасень-снежань 1711 года” можна дакладна прасачыць на якія патрэбы выдаткоўваліся сродкі з казны магілёўскай магдэбургіі. Значная частка выдаткаў ішла на ежу і пітво для, як сказалі б сёньня, камандзіраваных па рознага кшталту дзяржаўных, вайсковых ці месцкіх справах.
Сьпіс прадуктаў харчаваньня, якімі частавалі гасьцей магілёўцы пачатку 18-га стагоддзя:
1. Рыба сьвежая, вяленая і вэнджаная, расолавая (?, ёсьць меркаваньне, што назва тычыцца рыбы для юхі (супу)), селядцы.
2. Мяса (ялавічына), мяса сьвіное, ныркі, лівер, печанае мяса.
3. Масла (па сэнсе тэксту – сметанковае), малако.
4. Куры, гусі, цяцеры/цяцерукі, яйкі (верагодна курыныя).
5. Крупы (грэцкая, ячная і аўсяная), рыж (рыс?), мука.
6. Сітніца (сітны хлеб) і “рэзавы бохан/булка” (пшанічны хлеб), абаранкі, пірагі.
7. Оцт (воцат).
8. Алей.
9. “Аліва” (?)
10. Грыбы.
11. Соль, цукар, папр (перац).
12. Капуста, цыбуля, пастарнак, пятрушка, варыва (?), хрэн, яблыкі, чоснык, кмен.
13. Разынкі, шафран, гваздзіка, цынамон (карыца), мігдал (міндаль), імбер.
14. Мёд, піва, віно, гарэлка, цюцюн.
Пад “мясам” нашыя продкі разумелі ў першую чаргу ялавічыну, бо ў некалькі месцах сустракаецца побач “мяса” і “мяса сьвіное”. Дарэчы сьвініна ў тэксце сустракаецца значна радзей чым проста “мяса” (лічы – ялавічына). Не зразумела, што хаваецца за “алівай”. Магчыма аліўкавы алей, бо проста алей раз-пораз сустракаецца разам з “алівай”. Выклікае пытаньне і “варыва”. Па сэнсе і кантэксце гэта – нейкая шырокараспаўсюджаная гародніна, але якая канкрэтна, не зразумела. Ні разу не сустракаецца кава ці гарбата. Не прыгадваецца нават квас, які гора-гісторыкі абвясьцілі ледзьве не нацыянальным напоем. Як высьвятлілася, нашае усё – мёд і піва. Яны прыгадваюцца найчасьцей. Віно – даволі рэдкі напой пры тагачасным стале і падаваўся ён толькі самым шаноўным гасьцям. Гарэлку выстаўлялі пераважна для чэлядзі, шляхетнае паспольства яе відавочна не асабліва шанавала.
Сьпіс прадуктаў харчаваньня, якімі частавалі гасьцей магілёўцы пачатку 18-га стагоддзя:
1. Рыба сьвежая, вяленая і вэнджаная, расолавая (?, ёсьць меркаваньне, што назва тычыцца рыбы для юхі (супу)), селядцы.
2. Мяса (ялавічына), мяса сьвіное, ныркі, лівер, печанае мяса.
3. Масла (па сэнсе тэксту – сметанковае), малако.
4. Куры, гусі, цяцеры/цяцерукі, яйкі (верагодна курыныя).
5. Крупы (грэцкая, ячная і аўсяная), рыж (рыс?), мука.
6. Сітніца (сітны хлеб) і “рэзавы бохан/булка” (пшанічны хлеб), абаранкі, пірагі.
7. Оцт (воцат).
8. Алей.
9. “Аліва” (?)
10. Грыбы.
11. Соль, цукар, папр (перац).
12. Капуста, цыбуля, пастарнак, пятрушка, варыва (?), хрэн, яблыкі, чоснык, кмен.
13. Разынкі, шафран, гваздзіка, цынамон (карыца), мігдал (міндаль), імбер.
14. Мёд, піва, віно, гарэлка, цюцюн.
Пад “мясам” нашыя продкі разумелі ў першую чаргу ялавічыну, бо ў некалькі месцах сустракаецца побач “мяса” і “мяса сьвіное”. Дарэчы сьвініна ў тэксце сустракаецца значна радзей чым проста “мяса” (лічы – ялавічына). Не зразумела, што хаваецца за “алівай”. Магчыма аліўкавы алей, бо проста алей раз-пораз сустракаецца разам з “алівай”. Выклікае пытаньне і “варыва”. Па сэнсе і кантэксце гэта – нейкая шырокараспаўсюджаная гародніна, але якая канкрэтна, не зразумела. Ні разу не сустракаецца кава ці гарбата. Не прыгадваецца нават квас, які гора-гісторыкі абвясьцілі ледзьве не нацыянальным напоем. Як высьвятлілася, нашае усё – мёд і піва. Яны прыгадваюцца найчасьцей. Віно – даволі рэдкі напой пры тагачасным стале і падаваўся ён толькі самым шаноўным гасьцям. Гарэлку выстаўлялі пераважна для чэлядзі, шляхетнае паспольства яе відавочна не асабліва шанавала.
31 комментарий
З валокі цяглай (прыгоннай) зьбіраецца ў год:
1. Чыншу – 15 злотых;
2. Паншчыны (прыгону) для мужчын – 1 дзень на тыдзень, для жанчын – 1 дзень на тыдзень;
3. Агульных работ (згонаў, гвалтаў, талок, трывог), у якіх мусяць удзельнічаць усе працаздольныя – 8 дзён на год;
4. Даніна натурай: 1 гусь, 4 курыцы/пеўня, яек – 60, хмелю – ½ салянкі (салянка – 1/6 бочкі), баравікоў – 100 (калі урадзілі), ягад гатунку рознага і арэхаў (калі ўрадзілі) – “згодна звычаю даўняга”, медаўшчына — “згодна звычаю даўняга”;
5. Дадаткова: дранак – 120 адзінак, жэрдзяў – 10 адзінак, цёсу добрага – пара; сеці невадовай – 4 сажэні.
У сярэднім ў той жа Мікалаеўскай воласьці валока цяглая адпавядала адной сялянскай гаспадарцы, што складалася з 6,45 асобаў (3,75 – працаздольных). На гаспадарку ў сярэднім прыходзілася 1,25 каровы; 1,05 цялушкі; 1,55 каня; 0,75 авечкі; 4,15 гуся; 6,75 курыцы; 1,7 сьвіньні.
Гарнец мёду (пітво) каштаваў 1 злоты, гарнец віна – 8 злотых, фунт цукру – 3 злотых, кажух просты – 12 злотых, 1 курыца – 0,45-0,5 злотага.
Маючы 21,3 га зямлі (выганы для быдла у гэты склад не ўваходзілі), сярэднестатыстычны нават прыгонны селянін мог сабе дазволіць не толькі бульбу з цыбуляй. Зразумела, калі краіна ў чарговы раз не ваявала з маскалямі ;).
А што тычыцца дыеты украінца з бульбы, цыбулі ды сала, то тое, верагодна, адносіцца ўжо да саўдэпаўскага часу. Да 19-га стагоддзя бульбу на Украіне практычна не культывавалі, слова “грэчкасей” прыдумаў не я.
А почему нет репы? Неужели не была распространена у нас?
но конечно такой вопрос доизучить надо
тогда понятно почему его нет на столе
поэтому просто минус
кстати, давно хотел спросить: ты когда постишь хуйню — самоудовлетворяешься?
клоунскаут, чтобы тебя веселить